Les Bambous
EAN13
9782844506450
Éditeur
Ibis Rouge
Date de publication
Langue
français
Fiches UNIMARC
S'identifier

Les Bambous

Ibis Rouge

Livre numérique

  • Aide EAN13 : 9782844506450
    • Fichier PDF, avec DRM Adobe
      Partage

      6 appareils

      Lecture audio

      Impossible

    14.99

Autre version disponible

Fables de La Fontaine, travesties en patois créole par un vieux commandeur.

Dépi nanni-nannan, ni moun ka matjé fab an kréyol ek nou pé di ki sé kanman
litérè a ki trapé plis siksé jik jòdi-jou. Sé pa koté Moris ek La Rénion, épi
dé matjè blan kréyol kon F. Chrestien (1820) ek L. Héry (1828), ki lanmod-tala
tijé. Atè sé péyi kréyolopal l'Anmérik la, sé an Bétjé matinitjé, François
Marbot, ki batjé adan sa primié douvan épi an liv yo ka kriyé « Les Bambous.
Fables de La Fontaine travesties en patois créole par un vieux commandeur ».
Apré'y, nou ka jwenn Gwadloupéyen kontel P. Baudot (1860), Guiyanè kontel A.
de Saint-Quentin (1874) oben Ayisien kontel G. Sylvain (1905). Pannan tout xxè
siek-la, moun kontinié matjé bon enpé fab atravè bannzil kréyol la.br>
Sé an lanné 1846, kivédi anni dé lanné avan labolision ladjoukann, François
Marbot, ki té an fonksionnè Lamarin (é pa an plantè kann), pibliyé liv-li a.
Tit liv-la za ka montré nou ki chimen i té lé pwan ek, lè nou ka fè tan jété
an zié anlè moral sé fab-la, nou ka konpwann lamenm : Marbot té ka défann kou
koupé lod djoukanniè a. Men abo larel-lidé'y té kon sa, nou pé di ki i mété an
brik adan konstriksion gran masonn litérati kréyolopal la. I pèmet lang-lan
sòti adan pawol palé pou batjé adan pawol matjé ek, abo i pa té ka rikonnet
kréyol kon an vré lang men kon an « patwa », liv-li a ba lang-lan an fos, an
balan i pa té janmen ni avan.br>
Nou pé pa di Les Bambous sé an metpies-liv kon Fab Konpè Zikak éti Gilbert
Gratiant, an Milat matinitjé, mété déwò nan lanné 1958, kivédi pres yon siek
pli ta, men liv Marbot a ka chayé anlo endik ba nou asou léta lang kréyol-la
nan mitan xixè siek-la ek sa krey-sosial bétjé a té ni nan lespri'y an lépok-
tala. Sé pou sa yo viré édité'y senk fwa ek adan dènié édision-tala, nou ka ba
zot teks-la adan dé model lékriti diféran : ta Marbot a ek nouvo grafi gerec-f
la. Nou fè an tradiksion nef tou davwè ta Michel Thaly a, adan édision 1976,
la té ni anlo lérè ki grav andidan'y.br>
L'auteur
François Marbot, ki fet lè 29 mé 1817 atè Foyal (ansien non Fodfwans), té yich
an Bétjé-Fwans ki té enstalé kò'y Matinik nan koumansman xixèsiek-la. An lanné
1829, Marbot ka antré adan ladministrasion Lamarin kon papa'y menm ek i ka
sèvi Matinik, Gwadloup ek Guiyàn pannan pliziè lanné. An 1863, i ka trapé an
pos ki pòtalan toubannman : owdonatè La Rénion ki sé pres an pos gouvènè. Men
lanmò ka baré'y twa lanné apré, lè 31 oktob 1866 La Rénion éti i téré. Sé lè i
té Matinik, an 1846, kivédi dé lanné avan labolision ladjoukann, i pibliyé sel
liv-li, Les Bambous. Fables de La Fontaine travesties en patois créole par un
vieux commandeur, ki trapé anpil siksé ek ki yo ka viré édité jik jòdi-jou.
S'identifier pour envoyer des commentaires.